Nükleer enerjinin ayrı alanlarda barışcıl amaçlarla kullanımı konusunda başlıca kuralları belirleyen mesuliyet ve cezaları taşıyan hukuki düzenleme yapılıyor. Tüzük Mahkemesi’nin 2018 tarihinde çıkan Nükleer Enerji Kararnamesi’ni iptal etmesinin peşinde, bu alanda atıkların saklanması ilk olarak almak üzere zarar sigortası ve işletmecinin sorumlulukları konusunda hukuki boşluklar bulunuyor.
BİR YASA, BİR KARARNAME
Edinilen bilgiye göre, iktidar partisi, nükleer enerjinin kullanımı konusunda yasal boşluğu ortadan uyandırmak için yasa çalışmasına başladı. Cumhurbaşkanlığı, Enerji Bakanlığı ve AK Parti grubunun ortak çalıştığı yasa teklifi, Tüzük Mahkemesi’nin bu alandaki düzenlemelerin KHK değil, yasayla yapılması uyarısı üzerine hazırlanıyor. Bu alanda, bir çerçeve yasa, diğer taraftan Nükleer Düzenleme Kurumu’na ilişkin teşkilat düzenlemelerini taşıyan KHK hazırlanıyor.
YETKİ VE SORUMLULUKLAR
Çalışmalarına başlanan ve bir ay içinde TBMM’ye gönderilmesi planlanan çalışmada öne meydana çıkan konular şöyle:
* Türkiye, nükleer teknolojiyi ve nükleer enerjiyi kullanmak için keza milletlerarası düzenlemeler keza de Paris Anlaşması hükümlerine yerinde bir yasal daha alçak yapı oluşturacak.
* Tüm işletmecilerin, yatırımcıların sorumlulukları ayrı olarak belirlenecek.
* Nükleer enerjisi alanına ilişkin kamunun yetki ve yükümlülükleri belirlenecek.
* Nükleer enerji alanındaki çalışmalara karşısında, halkın, çevrenin, gelecek nesillerin nasıl korunacağına ilişkin kurallar konulacak.
* Emniyet ve emniyet tedbirlerine ilişkin net hükümler olacak.
* Nükleer zarar konusunda işletmecinin ve devletin sorumlulukları belirlenecek.
* İşletmecinin sorumluluktan kaçamayacağına dair hükümler belirtilecek. Bu konuda, uluslararası düzenlemelerden kaynaklanan gerekli sigorta yaptırılacak.
* Zarar durumundaki sigortaya ilişkin alt ve üstteki limitler konulacak.
* Nükleer Düzenleme Kurumu’nun yetkileri, sorumlulukları düzenlenecek.
ŞEFFAFLIK KURALLARI KONULACAK
Nükleer teknolojilerin ve nükleer santrallerin izlenebilir ve transparan olmasına ilişkin kurullar konulacak. Nükleer atıkların saklanması, korunması, çevreye zarar vermemesi konusunda net kurallar konulacak. Paris Anlaşması’nın çerçevesini çizdiği zorunlu kurallara yasada da yer verilecek. Küresel uygulamalardaki standartlara yerinde hükümler ve cezalar konulacak.